W odpowiedzi na szybki rozwój modelu wynajmu krótkoterminowego, społeczność badaczek, aktywistów, projektantek i programistów stworzyła Fairbnb. Ta spółdzielcza platforma rozwija zrównoważoną turystykę, a zyskiem dzieli się z lokalnymi społecznościami.
Uruchomiliśmy refugees.fairbnb.coop – bezpieczną platformę, która wspiera osoby w kryzysie uchodźczym
Trudno nie zauważyć, że platformy takie jak Airbnb nie przejmują się w ogóle sąsiedztwami, w których oferują miejsca na pobyt. Ich model biznesowy, którego z pewnością nie można nazwać zrównoważonym, skutkuje gentryfikacją, wzrostem cen nieruchomości, zmianą charakteru dzielnic, czyniem centrów miast niezdatnych do zwykłego zamieszkiwania.
Spółdzielcza platforma, jaką jest Fairbnb powstała z niezgody na taki model turystyki. Swój sposób działania Fairbnbopiera na łączeniu podróżnych z prawdziwymi gospodarzami. Zupełnie inaczej jest w wypadku Airbnb, na którym w Warszawie do 1 proc. właścicieli należy co czwarte mieszkanie, a 5 proc. właścicieli czerpie aż 60 proc. przychodów. Dlatego Fairbnb przeprowadza weryfikację gospodarzy, współpracując przy tym z samorządami. Na ogół jedna osoba można wynajmować tylko jedno mieszkanie.
Transparentny jest także aspekt finansowy funkcjonowania platformy. Wynajmujący płacą kwotę określoną przez gospodarzy, powiększoną o 15-procentową prowizję, z której połowa trafia do lokalnych projektów z korzyścią dla społeczności. Na przykład w Toronto jest to organizacja walcząca z kryzysem mieszkaniowym, która rozwija tanie mieszkalnictwo w wielokulturowej dzielnicy. Druga część prowizji przeznaczana jest na utrzymanie i rozwój platformy.
Funkcjonując jako wielostronna kooperatywa, Fairbnb może stawiać wyżej ludzi niż zyski i rozwijać dzięki temu zrównoważoną turystykę. Platforma przyczynia się do budowy ekonomii partycypacyjnej, w której udział mają gospodarze, osoby podróżujące, lokalne firmy i osoby mieszkające w sąsiedztwie. Wprowadzanie Fairbnb do nowych miast odbywa się z inicjatywy miejscowych grup. One wspólnie ustalają szczegółowe, lokalne zasady, wspierają właścicieli mieszkań w rozpoczęciu współpracy z platformą i wybierają społecznościowe projekty, które będą wspierane z podziału zysków.
Platforma Fairbnb prężnie się rozwija i jest dostępna już w dwudziestu europejskich lokalizacjach oraz w kanadyjskim Toronto. Cyfrowe korporacje, takie jak Airbnb, są groźnymi przeciwnikami. Kolejne miasta dostrzegają jednak, że nie mogą dłużej pozwalać na niezrównoważony najem krótkoterminowy. Fairbnb może być wówczas partnerem dla miast i społeczności, które chcą zacząć rozwiązywać problemy, przed którymi stoją.