Współpraca z GZMem rozpoczęła się od wydarzenia i dyskusji wokół premiery naszego raportu o spółdzielczej transformacji. Była to pierwsza okazja dla nas do przedstawienia spółdzielczości jako ważnego elementu lokalnej transformacji. Mieliśmy o tym okazję rozmawiać również na wielu innych wydarzeniach na Śląsku i Zagłębiu. Nasza perspektywa na tyle poszerzyła ramy rozumienia rozwoju lokalnego, że na fali tych dyskusji wygraliśmy przetarg na zrealizowanie Akademii Miejskiej Odporności dla Metropolii GZM.
Aby promować miejską odporność jednocześnie unikając tzw. ‘katocentryczności’ w inwestycjach GZMu, przeprowadzenie Akademii miało na celu znalezienie potencjału na budowanie odporności na kryzysy w już istniejących zasobach mniejszych gmin. Od dawna widzieliśmy potencjał mniejszych miast na budowanie systemu reakcji na trudne sytuacje opartego na wspólnej przestrzeni i bliskich relacjach mieszkających w nich osób. Wiedzieliśmy więc, że możemy do tego zadania podejść z zapałem i profesjonalizmem.
rys. Gosia Zmysłowska
Czym jest miejska odporność?
Podczas warsztatów Akademii Miejskiej Odporności bazowaliśmy na naszym doświadczeniu przedstawionym w publikacji Pakiet Miejskiej Odporności. Opowiada ona o naszym podejściu, metodologii i o modelu spółdzielni rozwojowych, czyli takich, które odpowiadają na strategiczne zadania danej gminy. Przedstawiamy tam przykłady tak działających spółdzielni spoza Polski i pokazujemy, jak pracowaliśmy w Dąbrowie Górniczej oraz Koninie, aby przybliżyć im takie rozwiązanie w obliczu budowania miejskiej odporności. W Pakiecie wprowadzamy również czytelników w naszą autorską metodologią mapowania lokalnych zasobów i tworzenia innowacji czerpiących zarówno z nowoczesnych technologii, jak i zrozumienia lokalnej specyfiki, kontekstu, historii i kultury.
Warsztaty w pierwszym etapie Akademii wyposażyły uczestniczące w nich 11 gmin w wiedzę o innowacjach jako usługach publicznych oraz o szczegółach i potencjale spółdzielni rozwojowych, w tym spółdzielni energetycznych. W drugim etapie projektu, odwiedziliśmy cztery gminy GZMu, które najbardziej aktywnie uczestniczyły w warsztatach – Bieruń, Piekary Śląskie, Siemianowice Śląskie oraz Tarnowskie Góry, aby zrozumieć ich specyfikę i spersonalizować proponowane przez nas usługi do ich lokalnych potrzeb.
Jako spółdzielnia zajmująca się tworzeniem narzędzi cyfrowych, widzimy potencjał tworzenia społeczności w świecie wirtualnym. Jednocześnie jesteśmy przekonani, że to osobiste relacje i współpraca w świecie materialnym stanowią podstawę do budowania miejskiej odporności. Współpracując z gminami GZMu, kładliśmy więc duży nacisk na analizę już istniejących lokalnych zasobów.
Metoda Mapowania Zasobów
Analizę przeprowadziliśmy za pomocą naszej, wspomnianej już, autorskiej metody Mapowania Zasobów bazującej na modelu ABCD (Asset Based Community Development). Podejście to daje obywatelom i obywatelkom narzędzia do znalezienia i mobilizacji tego, co posiadają, na rzecz budowy silniejszej społeczności (Mike Green, Henry Moore & John O’Brien, Rozwój społeczności w oparciu o zasoby. Model ABCD w praktyce, Stowarzyszenie CAL., 2014). Tym też kierowaliśmy się w szukaniu zasobów w czterech następujących kategoriach: miejsca i przestrzenie (1), organizacje i instytucje (2), zasoby ludzkie, przyrodnicze i kapitałowe (3), oraz święta, wydarzenia i momenty celebracji (4).
Powyższa metodologia została wykorzystana podczas warsztatów tak, aby wykorzystać potencjał osób o różnych typach neuroróżnorodności – zarówno tych, które najlepiej czują się podczas zbiorowej burzy mózgów, jak i tych, którym lepiej pracuje się w odosobnieniu.
Co nam dają spółdzielnie rozwojowe?
Inspirując się informacjami zebranymi podczas warsztatów, badaniami terenowymi w czterech uczestniczących w drugim etapie gminach oraz naszą dotychczasową wiedzą i doświadczeniem związanym z miejską odpornością, zaproponowaliśmy projekt spółdzielni rozwojowej dla każdej z gmin. Każda z proponowanych spółdzielni wykorzystuje już istniejące zasoby i umiejętności osób mieszkających w danej gminie, jednocześnie adresując braki w świadczonych usługach. Ponadto, zarekomendowaliśmy zawiązanie Metropolijnej spółdzielni ds. rekultywacji terenów poprzemysłowych.
Wszystkie działania, analizę, projekty spółdzielni oraz propozycje rozwiązań dla ogółu GZMu przedstawiliśmy w Podręczniku Dobrych Praktyk, który niebawem opublikujemy. Zawarliśmy w nim również Dekalog Miejskiej Odporności, czyli nasz przepis na budowanie odporności, możliwy do zaadaptowania w różnych miastach i kontekstach. Warsztaty Akademii oraz pisanie Podręcznika zaprowadziły nas również do zaprojektowania nowego modelu – Spirali Miejskiej Odporności, bazującego między innymi na koncepcji ekonomii obwarzanka autorstwa Kate Raworth (Kate Raworth, Ekonomia obwarzanka. Siedem sposobów myślenia o ekonomii XXI wieku, 2017).
Akademia Miejskiej Odporności jest dla nas zachętą do dalszych działań w tym obszarze, szczególnie w mniejszych miastach, ponieważ została ona bardzo pozytywnie odebrana przez uczestników i uczestniczki. Mamy nadzieję, że publikacja Podręcznika Dobrych Praktyk jest tylko początkiem naszej współpracy z Metropolią GZM i, że zaproponowane przez nas rozwiązania wejdą w życie.
Akademia Miejskiej Odporności była niewątpliwym sukcesem, ale również ważną lekcją dla nas jako CoopTech Hub. Pogłębiliśmy swoje doświadczenie w rozmowie z lokalnymi liderami i liderkami, oraz swoją intuicję w podążaniu za energią miejsca. Chętnie przyjedziemy również do Waszych miast i pomożemy Wam budować miejską odporność – dla lepszej i zdrowszej wspólnej przyszłości.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o Akademii Miejskiej Odporności skontaktuj się z nami:
573 865 153