Wzajemna troska i wsparcie to zasady, którymi powinny kierować się wszystkie lokalne społeczności, a nie tylko osoby i instytucje pracując z grupami wykluczonymi. Zaczynając od potrzeb osób najsłabszych, możemy stworzyć modele działania, które odpowiedzą na potrzeby również innych grup społecznych.
Od kręgów wsparcia do Spółdzielni Równokręgi
Przy pracy nad spółdzielniami, które będą włączające dla osób z niepełnosprawnościami, postanowiliśmy wykorzystać już istniejącą i działającą w innych kontekstach ideę kręgów wsparcia. Zainspirowaliśmy się przy tym modelem Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną.
Kręgi wsparcia to model stawiający na zbudowanie lokalnej sieci współpracy oraz na stworzenie warunków dla pełnego uczestnictwa rodzin i osób z niepełnosprawnością intelektualną w życiu społeczności lokalnej.
Kręgi, z których każdy zapewnia inny rodzaj wsparcia i współdziałania, mają być działaniem zwiększającym niezależność osób z niepełnosprawnościami. Ich charakter jest ustalany indywidualnie w odpowiedzi na potrzeby konkretnych jednostek. Jest to schemat ukierunkowany zarówno na doraźne polepszanie jakości życia, jak i nastawiony na długofalowe wzmacnianie dla bezpiecznej przyszłości.
Dostrzegając niewątpliwą lukę w polskim systemie opieki i wsparcia osób z niepełnosprawnościami, jaką jest brak budowania niezależności ekonomicznej, zaczęliśmy się zastanawiać jak w sposób spółdzielczy można rozwiązać tę sytuację.
Spółdzielnia Równokręgi wydała nam się oczywistym wyborem, dlatego że stawia ona przede wszystkim na samostanowienie, partycypację i demokrację wśród członków - w tym przypadku osób z niepełnosprawnościami. Sam model spółdzielczy ze swojego założenia jest modelem, który ma tę niezależność budować i wzmacniać samodzielność w kooperacji osób tworzących spółdzielnię.
Model spółdzielczy to jednak nie wszystko. by stanowił efektywną drogę do emancypacji osób z niepełnosprawnością, musi być dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, a przede wszystkim stawiać ich interesy w centrum swojego funkcjonowania. Wierzymy, że rozwiązanie, które prezentuje Spółdzielnia Równokręgi, jest w stanie długoterminowo i wielowymiarowo wspomóc osoby z niepełnosprawnością w budowaniu środowiska dogodnego dla ich emancypacji, a w konsekwencji zwiększania samorzecznictwa i ich poczucia sprawczości.
Rozwiązania, które przedstawiamy w raporcie Spółdzielnia Równokręgi, mogą być stosowane znacznie szerzej. Podobnie jak projektowanie uniwersalne – uwzględniające potrzeby osób o ograniczonej mobilności, takich jak osoby starsze, rodzice z dziećmi, osoby z niepełnosprawnością ruchową – pozwala nam tworzyć społeczności wygodne do życia dla wszystkich.
Spółdzielnia Równokręgi. Zapraszamy do lektury
Obecnie potrzebujemy nie tylko przyjaznych przestrzeni, ale również wrażliwych i będących odpowiedzią na różne potrzeby miejsc pracy, po to, by nasza rzeczywistość stała się bardziej przyjazna dla wszystkich. Nasze rozwiązania opieramy zarówno na modelach społeczno-ekonomicznych, jak i na rozwiązaniach technologicznych. Żyjemy w hybrydowej rzeczywistości, dlatego myśląc o budowaniu lokalnej odporności, powinniśmy tworzyć rozwiązania, które zauważają wszechobecność technologii w naszym życiu oraz jej wpływ na tworzenie albo zrywanie więzi społecznych.
Zapraszamy do lektury raportu CoopTech Hub prezentującego model spółdzielni opiekuńczej Równokręgi.
Raport „Spółdzielnia Równokręgi. Ekonomia troski w działaniu” powstał jako część projektu innowacyjnego „Odważnie w przyszłość”, który został zrealizowany w ramach projektu grantowego TransferHUB – inkubator innowacji społecznych w obszarze zatrudnienia. Inkubator prowadzi Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych.