| Manifest kuratorski W stronę dystopiiW XXI wieku technologie informacyjne i komunikacyjne wstrząsnęły globalną gospodarką, lokalnymi porządkami i naszym codziennym życiem. Konsekwencje zmian wprowadzanych przez cyfrowych gigantów zyskują coraz większe zainteresowanie rządów i organów państwowych i ruchów społecznych, które bojkotują tyranię platform. W tym świecie nieskrępowanego przepływu kapitału i rosnącej pozycji gigantów technologicznych, największe straty ponoszą zwykli ludzie – osoby, które mają coraz mniejszy wpływ na to, jak wyglądają miejsca ich pracy i codziennego życia. Dodatkowo, szok pandemii oraz kolejne lockdowny zachwiały różnymi dziedzinami życia. Dla artystów i artystek, twórców i twórczyń pandemia oznaczała często utratę zleceń i pogłębienie prekaryzacji. Jednocześnie zwycięskie korporacje cyfrowe zyskały strumień pieniędzy; zyski Bezosa i Zuckerberga rosną. Refleksy utopii? Czy jest możliwe inne, bardziej zrównoważone podejście do zarządzania kapitałem i generowania dóbr? Już teraz w różnych miejscach na świecie dostrzegamy zjawisko organizowania się miast, firm i kooperatyw, ruchów społecznych i pojedynczych osób, które postanowiły zrekonfigurować model gospodarki. Jedną z takich inicjatyw jest spółdzielnia i platforma Fairbnb, która – jako alternatywa dla korporacj krótkoterminowego najmu – połowę swoich przychodów przekazuje na lokalne projekty zrównoważonej turystyki. W Kanadzie kooperatywa i aplikacja Eva walczy z dominacją Ubera. W Bristolu powstała lokalna waluta, a jej celem jest wzmocnienie lokalnej gospodarki i społeczności poprzez wprowadzenie lokalnego obiegu pieniądza. Ewolucja sztuki Większość artystów i artystek szuka sposobów przetrwania w „nowej normalności”. Jednym z dostępnych eksperymentów są tokeny niezamienne NFT (non-fungible tokens) – kryptograficzne aktywa cyfrowe, których nie da się podrobić dzięki zastosowaniu technologii blockchain, czyli rozproszonego rejestru. NFT są wykorzystywane do „podpisywania” cyfrowych dzieł sztuki, grafik i animacji, co umożliwia transparentny handel. Fenomen NFT osiąga właśnie zupełnie niespotykane rozmiary. Pasjonaci cyfryzacji i kryptowalut, inwestorzy, a nawet pierwsze fundusze uczestniczą w aukcjach cyfrowej sztuki. Dzieła anonimowych artystów schodzą za miliony dolarów, a kolekcje pikselowych animacji 3D przyciągają uwagę tysięcy użytkowników. Jednocześnie niektóre kryptowaluty i technologie blockchain stanowią poważne zagrożenie dla środowiska. Kopanie kryptowalut to proces, w którym sieci zaawansowanych komputerów z dużą mocą obliczeniową rozwiązują zadania matematyczne. Jeśli w projektowaniu kryptowaluty zastosowano mało ekologiczny protokół, jak w przypadku Proof of Pork Bitcoina, to działalność ta jest zbyt energożerna dla klimatu. Kolekcja Crypto utopias Kolekcja to efekt zderzenia różnorodnych wizji niezależnych artystek i artystów, pierwsza kolekcja wielu artystów i artystek w Polsce. Składa się z jednej pracy per osoba (lub duet), a jej kuratorem jest CoopTech Hub, pierwsze w Polsce centrum technologii spółdzielczych. Świadomie wybraliśmy uruchomienie aukcji na blockchainie Ethereum, aby swoją pracą poprzeć planowane przejście sieci na bardziej ekologiczny protokół Proof of Stake. Kolekcja zadaje pytanie o przyszłość sztuki, nie tylko w wymiarze treściowym, ale również formalnym. Czy twórczynie i twórcy za kilka lat będą skazani na digital, a galerie sztuki wypełnią identyczne ekrany LCD wyświetlające cyfrowe dzieła? Czy eksperymentalne technologie takie jak NFT rozwiązują problemy ludzkości, czy jedynie dokładają się do dylematów etycznych XXI wieku? A może to signum temporis, po którym nie zostanie nawet (materialny) ślad? Crypto utopias to również zderzenie odrębnych, autonomicznych wizji kapitalizmu nadzoru: czym jest, co obiecuje i kogo czyni (bez)silnym. Z pozornie niepowiązanych ze sobą wizji rodzi się obraz pełnego sprzeczności świata. Prezentujemy kakofonię nowej hybrydowej rzeczywistości, ale to od użytkowników zależy prognozowanie jej utopijności lub dystopijności – i co z nią zrobić. | ???? | Curator manifesto Towards dystopiaIn XXI century, ICT has disrupted global economy, local order and our daily lives. The consequences of changes brought about by Big Tech are under scrutiny from governments and state authorities and social movements boycotting the tyranny of platforms. In such a world of unfettered flows of capital and growing Big Tech power, the biggest casualties are ordinary people – those, who have less and less influence on their jobs and lives. Additionally, the pandemics and resulting lockdowns has impacted new spheres of life. For artists and creators, the pandemics meant losing contracts and deepening of precarious work conditions. At the same time Big Tech gained a new flow of money; the profits of Bezos and Zuckerberg soar. Reflections of utopia? Is there another, more sustainable approach to governing capital and generating goods? We can observe now in different places across the globe a trend of roganizing municipalities, firms and coops, social movements and lone individuals who decided to reconfigure the economy. One of such inititatives is a platform cooperative Fairbnb, which – as an alternative to short term rental Big Tech – redistributes half of revenues to local sustainable tourism. In Canada, the platform coop Eva fights Uber domination. In Bristol a local currency has emerged to strenghten economy and community by creating a local circulation of money. Evolution of art The ajority of artists are looking for ways to survive in the „new normality”. One of the experiments are NFTs (non-fungible tokens) – a cryptographic digital assets, which cannot be faked thanks to blockchain technology (distributed ledger). NFTs are used to „sign” digital art pieces, graphics and animations, which allows for transparent trade. The NFT phenomenon is achieving unforeseen sizes. Digitalization maniacs, blockchain maximalists, investors and even funds are participating in digital art acutions. The pieces of anonymous artists achieve valuations in millions of dollars, and collections of pixelated #D animations gather the attention of thousands of users. At the same time some cryptocurrencies and blockchains are a threat to environment. Mining cryptocurrencies is a process, in which networks of advanced computers with huge computing power solve mathematical riddles. If the designers of cryptocurrency chose a non-ecological protocol, like in the case of Bitcoin’s Proof of Work, this activity will be too energy consuming for the climate. Crypto utopias collection Crypto utopias is a diverse blend of independent artists’ visions, a first ever multi-artist collection coming from Poland. It features one piece/vision per collaborating artist (or a duo), curated by CoopTech Hub, first Polish center for platform cooperativism. We consciously chose to mint the tokens on Ethereum to support the network’s plans for switching over to more ecological Proof of Stake. The collection questions the future of art, not only in terms of content but also in formal dimension. Will creators be soon relying on digital, and shall art galleries across the world display the same LCD screens and pieces? Is experimental tech like NFT solving anything really, or adding to the ethical conundrums of XXI century? Or maybe it is a signum temporis that will leave no (material) trace? Crypto utopias is a clash of autonomous visions of surveillance capitalism: what it is, what it promises and who it (dis)empowers. Those seemingly divergent pieces together show the jarring world we live in. We present here a cacophony of the new hybrid reality, but it is up to the users to envision whether it is utopian or dystopian – and what to do about it. |
